Zagrożenie epidemiczne nie pozostawia wyboru: musimy zrezygnować z kontaktów społecznych, a potrzeba obcowania z drugim człowiekiem pozostaje i nie można jej zneutralizować żadną kwarantanną. Dzieci są w tej sytuacji szczególnie poszkodowane: nie kontaktują się z innymi ludźmi poprzez pracę, nie mają kont na Facebooku (przynajmniej te mniejsze), nie dysponują wreszcie zasobami intelektualnymi dorosłych, żeby dostrzec pozytywy w tym, co na pierwszy rzut oka z dobrostanem psychicznym nie ma nic wspólnego. Nie powinno więc dziwić, że mogą doświadczać częstszych napadów złości, bardziej chwiejnego nastroju czy nawet bezpośrednich wybuchów agresji.
Odpowiada za to nie tylko aktualna sytuacja, ale też prosty mechanizm biologiczny: centralny układ nerwowy rozwija się znacznie dłużej, niż intuicyjnie może nam się wydawać. Dopiero między 5 a 7 rokiem życia powstaje duża liczba połączeń nerwowych między korą czołową, czyli strukturą odpowiedzialną za samokontrolę i planowanie działań, a innymi częściami mózgu. Z nowszych badań wynika, że procesy hamowania rozwijają się nawet do 30 roku życia i dopiero wtedy centralny układ nerwowy osiąga dojrzałą postać. Mamy nadzieję, że dzięki temu łatwiej będzie Państwu zrozumieć źródła negatywnych zachowań u dzieci, które w aktualnych okolicznościach mogą występować częściej.
Nie wyeliminujemy przyczyn drażliwości i agresji, ale mamy wpływ na to, jak często i intensywnie dzieci będą ich doświadczać. Istnieje wiele metod łagodzenia napięcia emocjonalnego. Szczególny nacisk należy położyć na profilaktykę, czyli działania podejmowane jeszcze przed przerodzeniem się złości w agresję. Poniżej przedstawiamy Państwu kilka propozycji terapeutycznych, które można wykorzystać u dzieci przedszkolnych i wczesnoszkolnych. Katalog zabaw będziemy na bieżąco aktualizować i rozbudowywać.
-
Zabawy Metodą Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne
-
Piłowanie drewna
Siadamy naprzeciwko dziecka w rozkroku. Kładziemy jego nogi na swoich nogach. Następnie kładziemy się na plecach, przyciągając dziecko w swoim kierunku. Zamieniamy się rolami i powtarzamy kilka razy.
-
Kołysanka i karuzela
Siadamy na podłodze, w rozkroku, mając dziecko przed sobą, obrócone tyłem. Obejmujemy je i kołyszemy się różnych kierunkach. Następnie staramy się kręcić dookoła własnej osi, dostosowując tempo do preferencji dziecka.
-
Przepychanka
Siadamy na podłodze tyłem do dziecka, dotykając się plecami. Przepychamy się kilka razy.
-
Zabawa w windę
Stajemy naprzeciwko siebie i łapiemy się za ręce. Następnie wykonujemy razem przysiady. W kolejnym kroku stajemy do siebie tyłem, dotykając się plecami i staramy się wykonać przysiady równoległe.
-
Paczka
Rodzic siedzi podkulony na podłodze; dziecko ma za zadanie go „rozpakować”. Następnie następuje zamiana ról.
-
Narysuj siebie na wesoło
Proszę o przygotowanie kartki i kredek, mazaków lub plasteliny. Zadanie dziecka będzie polegało przedstawieniu siebie w humorystyczny sposób. Po ukończeniu pracy rozmawiamy o jej efektach. Ćwiczenie można urozmaicić poprzez zamianę ról i element interakcji (dziecko przedstawia rodzica lub brata/siostrę w sposób humorystyczny, i vice versa).
Psycholog Konrad Wójcik